พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค [2. ยุคนัทธวรรค] 4. เมตตากถา
เมตตาเจโตวิมุตติแผ่ไปโดยเจาะจงด้วยอาการ 7 อย่าง อะไรบ้าง คือ
1. ขอสตรีทั้งปวงจงเป็นผู้ไม่มีเวร ไม่เบียดเบียนกัน ไม่มีทุกข์ มีสุข
รักษาตนเถิด
2. ขอบุรุษทั้งปวง ฯลฯ
3. ขออารยชนทั้งปวง ฯลฯ
4. ขออนารยชนทั้งปวง ฯลฯ
5. ขอเทวดาทั้งปวง ฯลฯ
6. ขอมนุษย์ทั้งปวง ฯลฯ
7. ขอวินิปาติกสัตว์ทั้งปวงจงเป็นผู้ไม่มีเวร ไม่เบียดเบียนกัน ไม่มีทุกข์
มีสุข รักษาตนเถิด
เมตตาเจโตวิมุตติแผ่ไปโดยเจาะจงด้วยอาการ 7 อย่างนี้
เมตตาเจโตวิมุตติแผ่ไปสู่ทิศทั้งหลายด้วยอาการ 10 อย่าง อะไรบ้าง คือ
1. ขอสัตว์ทั้งปวงในทิศบูรพาจงเป็นผู้ไม่มีเวร ไม่เบียดเบียนกัน ไม่มี
ทุกข์ มีสุข รักษาตนเถิด
2. ขอสัตว์ทั้งปวงในทิศปัจฉิม ฯลฯ
3. ขอสัตว์ทั้งปวงในทิศอุดร ฯลฯ
4. ขอสัตว์ทั้งปวงในทิศทักษิณ ฯลฯ
5. ขอสัตว์ทั้งปวงในทิศอาคเนย์ ฯลฯ
6. ขอสัตว์ทั้งปวงในทิศพายัพ ฯลฯ
7. ขอสัตว์ทั้งปวงในทิศอีสาน ฯลฯ
8. ขอสัตว์ทั้งปวงในทิศหรดี ฯลฯ
9. ขอสัตว์ทั้งปวงในทิศเบื้องล่าง ฯลฯ
10. ขอสัตว์ทั้งปวงในทิศเบื้องบนจงเป็นผู้ไม่มีเวร ไม่เบียดเบียนกัน ไม่
มีทุกข์ มีสุข รักษาตนเถิด
ขอปาณชาติทั้งปวงในทิศบูรพา ฯลฯ ภูตทั้งปวง ฯลฯ บุคคลทั้งปวง ฯลฯ
ผู้ที่นับเนื่องด้วยอัตภาพทั้งปวง ฯลฯ สตรีทั้งปวง ฯลฯ บุรุษทั้งปวง ฯลฯ อารยชน
ทั้งปวง ฯลฯ อนารยชนทั้งปวง ฯลฯ เทวดาทั้งปวง ฯลฯ มนุษย์ทั้งปวง ฯลฯ
พระสุตตันตปิฎก ขุททกนิกาย ปฏิสัมภิทามรรค [2. ยุคนัทธวรรค] 4. เมตตากถา 1. อินทริยวาร
1. ขอวินิปาติกสัตว์ทั้งปวงในทิศบูรพา จงเป็นผู้ไม่มีเวรไม่เบียดเบียนกัน
ไม่มีทุกข์ มีสุข รักษาตนเถิด
2. ขอวินิปาติกสัตว์ทั้งปวงในทิศปัจฉิม ฯลฯ
3. ขอวินิปาติกสัตว์ทั้งปวงในทิศอุดร ฯลฯ
4. ขอวินิปาติกสัตว์ทั้งปวงในทิศทักษิณ ฯลฯ
5. ขอวินิปาติกสัตว์ทั้งปวงในทิศอาคเนย์ ฯลฯ
6. ขอวินิปาติกสัตว์ทั้งปวงในทิศพายัพ ฯลฯ
7. ขอวินิปาติกสัตว์ทั้งปวงในทิศอีสาน ฯลฯ
8. ขอวินิปาติกสัตว์ทั้งปวงในทิศหรดี ฯลฯ
9. ขอวินิปาติกสัตว์ทั้งปวงในทิศเบื้องล่าง ฯลฯ
10. ขอวินิปาติกสัตว์ทั้งปวงในทิศเบื้องบน จงเป็นผู้ไม่มีเวร ไม่เบียดเบียนกัน
ไม่มีทุกข์ มีสุข รักษาตนเถิด
เมตตาเจโตวิมุตติแผ่ไปสู่ทิศทั้งหลายด้วยอาการ 10 อย่างนี้
1. อินทริยวาร
วาระว่าด้วยอินทรีย์
[23] ผู้เจริญเมตตาแผ่ความรักไปสู่สัตว์ทั้งปวงด้วยอาการ 8 อย่างนี้ คือ
1. ด้วยเว้นความบีบคั้น ไม่บีบคั้นสัตว์ทั้งปวง
2. ด้วยเว้นการฆ่า ไม่ฆ่าสัตว์ทั้งปวง
3. ด้วยเว้นการทำให้เดือดร้อน ไม่ทำสัตว์ทั้งปวงให้เดือดร้อน
4. ด้วยเว้นความย่ำยี ไม่ย่ำยีสัตว์ทั้งปวง
5. ด้วยเว้นการเบียดเบียน ไม่เบียดเบียนสัตว์ทั้งปวง
6. ขอสัตว์ทั้งปวงจงเป็นผู้ไม่มีเวร อย่าได้มีเวรกัน
7. จงเป็นผู้มีสุข อย่ามีทุกข์
8. จงมีตนเป็นสุข อย่ามีตนเป็นทุกข์
เพราะเหตุนั้น จึงชื่อว่าเมตตา จิตคิดถึงธรรมนั้น เพราะเหตุนั้น จึงชื่อว่าเจโต
จิตพ้นจากพยาบาทและกิเลสที่กลุ้มรุมจิตทั้งปวง เพราะเหตุนั้น จึงชื่อว่าวิมุตติ
เมตตาด้วย เป็นเจโตวิมุตติด้วย เพราะเหตุนั้น จึงชื่อว่าเมตตาเจโตวิมุตติ
